Quiz

Eg har alltid vore oppteken av kunnskapsleikar. Mor pleide å bytte ukeblad slik at en tre-fire ulike var innom i løpet av veka, og alle hadde ei spørrespalte som mor pleide å lesa høgt for oss. Og vi gjetta alle svar.  På TV var Kvitt eller dobbelt med Knut Bjørnsen den ultimate underhaldninga. Eg var særlig fasinert av dei lydtette boksane slik at eit lag kunne diskutera seg fram til svar uten at det andre høyrde kva dei sa. Kunne eg laga nok liknande og Kvitt eller dobbelt i heimen. Ja, det kunne eg. Vi hadde ein Radionette radiomottakar med mange finessar. Eg hadde skrudd ut ein høgtalar frå ein defekt radio, og kopla han opp på rommet mitt med minerstreng ned til Radionetten. Då kunne eg svitsja til ext, dvs Radionetten kunne spela Radio London på lyd til ekstern høgtalar på rommet mitt og ingen lyd i stua. Perfekt. Men det var fleire innstillingar. Det var input. Da fungerte Radionette-høtalaren som mikrofon og mor mi kunne svitsja til ext til input og sei inni Radionetten at no var det mat. På rommet opphøyrde plutselig Radio London og eg høyrde mor si røyst at no var det mat å få. Men det var også eit output-val på Radionetten. Om den sto på den, kunne eg snakke inn i høgtalaren på rommet mitt, og dei kunne høyre det eg sa på  Radionetten i stua. Dette kunne eg nytte i ei spørretevling med eit lag i stua og eit på rommet mitt. Og med meg som spørsmålstillar ved Radionetten der eg vrei på brytaren til input, output eller off alt etter som laget på rommet skulle høyra spøsmåla, svara eller ikkje høyre kva det andre laget sa. Diverre var ikkje kompisane mine like begistra for dette. Dei ville heller ut å leike.

På alle festa som eg arrangerte gjennom ungdommen og som ung mann, hadde eg alltid lagt inn ei spørretevling. Det kunne f.eks vera brokker av musikk eg hadde spelt over på kasett og der deltakarane skulle gjette kven som spela. Seinare då eg hadde fått meg hytte, inviterte kolleger kvar haust på slike festar der vi alle skulle laga spørsmål. Men kollegaene mine var både 10 og 20 år yngre enn meg, så dei hadde ikkje peiling på all den gode musikken som vart laga mellom 1967 og 1975. Og eg hadde ikkje snøring på deire 80 og 90-tals spørsmål. Så det vart slutt på desse hyttefestane.

Eg laga så ein slags quiz-generator som produserte spørsmål eg kunne legge ut på det store internettet. F.eks då Rolling Stones skulle spille i Norge, smurte eg saman nokre spørsmål som eg la ut link til på eit Stones-forum. Eg såg på webservaren min i kjelleren forskjellige IP-adresser som var inne, og med nslookup kunne eg fastslå at her var det folk frå fleire kontinet: USA, Brasil og Australia. Men noe feedback fekk eg ikkje.

Så då eg hadde brukt Facebook ei stund, så eg at kunne legge ut spørsmål der. Eg trur at det var jula 2010 at eg la ut eit spørsmål kvar dag og fekk god respons. Seinare har prøvd meg på oppgaver andre har laga, og det er nesten slik at eg byrjer å kjenne nokre av dei folka der ute. Eg skal prøve å summere opp.

Terje la ei stund ut fine oppgåver. Eg trur svaret var «Witch queen of New Orleans» på den fyrste oppgåva frå han som eg løyste. Av og til gekk det lang tid før responsen kom frå Terje. Han måtte passe butikken, sa han. At Terje er ein flogvit, kjem ikke berre fram frå oppgåvene han lager. Han tok gymnaset på  to år på broilerfabrikken på Nordfjordeid og kunne klart ha gjort det stort her i livet. Sånn sett er det uforståeleg for meg at han hamna i en butikk på den håpløse plassen Moa, som er eit vegkryss med kjøpesentre og asfalterte parkeringplasser så langt du kan se ifrå krysset. At han har tapartendenser, kan du sjå på favorittforballlaget hans. Ingen som vil ønsker å vinne noko, velger seg Burnley som favorittlag. Men som svarar på quizane mine, er han ikkje ein tapar. Når alle dei andre har gitt opp, og Terje har fått stengt butikken, så kjem han med riktig svar. Er ei stund sidan eg har høyrd frå Terje no, men eg reknar med at han er der ute. Om det kjem eit passeleg vanskeleg spørsmål der dei andre gjer opp, så er han nok der.

Etter Terje, byrja det dryppa jamlege oppgåver frå nord. Steinar innførde  eit nytt omgrep: ordkløyvarquiz.  Etterkvart byrja ein ana musikksmaken til Steinar. Var det skandinavisk, var det Kim Larsen. Var det norsk, var det Øystein Sunde. Det kom etter kvart så hyppige oppgåver fra hans hand, at ein kan mistenke han for å sitte nede i banken med Spotify -  og svitsjer berre over til kredittvurderingsskjemaet kvar gong sjefen kjem forbi. I tillegg får han med seg mengder av fotballkamper, i det minste dei Liverpool speler. Men Steinar sit ikkje berre inne, det kan ein sjå av fotografia han har etterlete seg ute på nettet. Eg ser han framfor meg, der han kjem frå banken, publiserer ein orkøyverquiz han har snekra ned på kontoret. Så ser han ut vinduet og tenker: Kva for søster skal eg ta i dag. Medan han klatrar opp på Botnkrona, sjekker han mobilen for kvar hundre høydemeter om det har komme noen svar. Og nede igjen forklarer han inngående ordkløyveriet før han setter seg ned for ein kveldskamp med Liverpool eller Strømsgodset. Om han ikke skal på pubquiz på Onkel Oscar da – eller kanskje dra heilt til Mosjøen for å vera med på ein quiz. For Steinar er eit ekte quiz-menneskje.

Halvor er ein traust odelsgut  som ikkje lar det liggje uløyste quizer ute på Facebook-siden. Det er mi antakelse at han har ein gard og vald utanom jobben på Felleskjøpet. Han er som Steinar Liverpool-tilhengjar – og då snakker vi ikkje Beatles versus Stones. Kven skulle tru at ein som kjem frå dei nasjonale kjernområda, og mest sannsynleg er fostra opp på kveding og folkeviseleik, skulle vera så inne på engelskspråkleg popmusikk. Ein nerd som kan hele katalogen til Warren Zevon på rams. Han har ikkje publisert så mange quizar, men dei han har lagt ut, har vore utsøkt intrikate. Og svaret har vore Warren Zevon. Halvor er mest aktiv på vinteren (minst å gjera på garden då?), men det er ei tid han ikkje er på Facebook. Det er i jaktsesongen og då får quiz vera quiz

Har ikkje fått med meg om Odd Helge har publisert nokre quizer, men du verden så mange av mine han har svart rett på. Han oppgir å arbeide i Posten. Eg ser han framfor meg der han  i sin raude  Postmann Pat-bil kjører langsmed steingjerdene i Postmann Pat-landskapet på Radøy. Med bilstereoen på full guffe. Det kan godt vera at Odd Helge er ein supermann, det kan virke sånn på alle dei kunnskapane han syner fram, men eg er redd for at denne quiz-interessa skal gå ut over oppgåvene i Manger idrettslag. Vi får håpe at dei ikkje gjer det.

I det siste året, har det dukka opp ein Dada som verkeleg kan sin rockologi. Han ser ut til å kunne like mykje om 60-tall som 90-tall. Og det er imponerande at ein som sitter i bushen i svartaste Afrika med tastaturer utan æ,ø og å, kan så mykje om norsk musikk. Dada poster gjerne svarene sine grytidlig, men alle som har bodd i bushen, vet at hanen galer tidleg. Spørsmålet er om ikkje Dada er eit dekknavn for ein som sender oss Nigeriabrev om at han i likhet med Pippi er arving av ein negerkonge, og at vi derfor må legge med kortnummer og utløpsdato sammen med quiz-svaret. Eller kaller han seg  Dada fordi afrikanarene har vanskelig for å si Tor?  Eg har ikkje sagt at det er unyttig å jobbe i bank, posten eller Fellekjøpet, men kanskje har Dada gjort det vi andre har dårlig samvittighet for: At vi er så jævla rike og kan utan bekymring sitte dag ut og dag inn å quize på Facebook. At det er millioner der ute som strever med å få nok mat, reint vatn og helsestell. At det er nokre som har større bekymringar enn at Popquiz går i reprise.

Eg vil ønskje dykk alle eit riktig godt, nytt quizår.